Books Far From The Crowd

marca 15, 2024 No Komentarze

Jeden z moich ostatnich nabytków to niewielka książeczka zawierająca dwa opowiadania Thomasa Hardy’ego, a mianowicie “Tragedia dwóch ambicji” oraz “Tony Kytes”. Pierwsza dotyczy żądnych uznania braci, lecz przez nieprzychylność losu pozbawionych środków do dalszej nauki. Druga to raczej dykteryjka o kochliwym jegomościu, który wpada we własne sidła.

Opowiadanie „Tragedia dwóch ambicji” ukazało się pierwotnie w zbiorze "Life’s Little Ironies" w 1894 roku. Historia dotyczy Joshuy i Corneliusa Halborough predestynujących do wyższych ambicji niż praca montera młynów, jaka wykonuje ich ojciec. Choć swój żywot splatają z teologią, brak im zasad moralnych, co skutkuje rodzinną tragedią. Obaj wstydzą się nadużywającego alkoholu ojca, a siostrę traktują bardzo przedmiotowo — jej edukacja otrzymana w Brukseli ma na celu jedynie korzystne zamążpójście. Opowiadanie aż prosi się o gębie, a charaktery braci, ledwie zaznaczone, o uwypuklenie. "Tragedia" byłaby dobrym przyczynkiem do powieści lub materiałem na nowelę.

“Tony Kytes” (1891 r.) to anegdotka o wiejskim lowelasie, która powinna wejść raczej w skład którejś z powieści; Wiejscy prostaczkowie w powieściach Hardy'ego namiętnie opowiadają takie dykteryjki, co stanowi coś w rodzaju comic relief dla przeciwwagi ludzkich tragedii. W "Kytesie" podobnie jak w "Tragedii" również brak morału, a zakończenie aż prosi się o zemstę “narzeczonych”.

Książeczka jest jedną z serii językowej wydanej Nakładem Lingwisty (Skład główny w księgarni I. Rzepeckiego) w 1921 roku. Co ciekawe, po prawej stronie mamy oryginał, po lewej zaś dosłowne (i niestety, toporne) tłumaczenie. W nawiasach mamy zaznaczone trudniejsze słówka bądź idiomy, co znacznie ułatwia czytanie oryginalnego, nasyconego archaizmami i wiejską gwarą oryginału.

Książeczka jest niemal niedostępna, a mnie udało się ją zdobyć. Gdybyście byli ciekawi tych dwu opowiadanek, to można je właśnie w tym wydaniu przeczytać na Polonie.

Tak mi jeszcze przyszło do głowy, że oba opowiadania są ze sobą cudownie zestawione — z jednej strony urodzony defetysta, z drugiej — śmieszek. W prozie Thomasa Hardy’ego zdarzają się bowiem przepiękne anegdotki, humor prostych ludzi, humor sytuacyjny. Każde spotkanie na wiejskiej drodze obfituje w ciekawe spostrzeżenie i jakiś zabawny wyimeczek.

stycznia 29, 2024 No Komentarze

Król opisów przyrody tym razem oprowadza nas po dolinie Blackmoor. Obserwujemy zachody i wschody słońca, poznajemy tajniki pracy na gospodarstwie mlecznym, a także przyglądamy się młockarni parowej! Jednakże to wszystko jest tłem opowieści o złamanym młodym życiu "kobiety czystej".

Młodziutka straumatyzowana wieśniaczka szuka pocieszenia w pracy dójki. Niestety, jej uroda tak olśniewa pewnego idealistę, że jest zdeterminowany zdobyć ją na żonę. Niestety, Tess chcąc być w zgodzie ze swoim sumieniem, a także (tak mi się wydaje) chcąc pozbyć się potwornego ciężaru natury psychicznej, wyjawia prawdę o swojej traumie ukochanemu.

Tess jest niezaradna życiowo, co jest konsekwencją wychowania przez rodziców równie niezaradnych, co biednych. Oddana "krewnemu" ku polepszeniu warunków ostatecznie moralnie "upada". Hardy głęboko krytykuje ten rodzaj zacofanej moralności, dowodząc, że cała wina leży po stronie oprawcy. Nieszczęsna Tess jest jedynie obiektem — zarówno dla uwodzicielskiego Aleca, jak i namolnego Angela. Dziewczyna jest doprowadzana przez obu na skraj załamania, co skutkuje tragedią.

Tess d'Urberville, podobnie jak inne powieści Thomasa Hardy'ego powstawała w odcinkach. Jednakże pismo, które zamówiło powieść, nie chciało opublikować jej ze względów obyczajowych. Ostatecznie pismo Graphic podjęło się druku 24 odcinków w 1891 roku.

Punktem wyjścia historii, rzekome pochodzenie od znamienitego rodu jest ponoć oparte na rodzinnej anegdotce, a grobowce rodziny Turberville, która poniekąd użyczyła nazwiska, możemy znaleźć w Bere Regis. Postać Tess jest bezpośrednim nawiązaniem do Marthy Brown, skazanej za zabójstwo brutalnego i wiarołomnego męża. 9 sierpnia 1856 roku w niezwykle deszczową sobotę zgromadził się blisko czterotysięczny tłum oczekujący na egzekucję. W tej dojmującej ciżbie znalazł się wówczas szesnastoletni Thomas Hardy, na którym dramatyczna śmierć młodej kobiety wywarła niebagatelne wrażenie; wiele lat przechowywał wycinek prasowy opisujący ów smutny koniec nieszczęsnej.

Po latach Hardy pisze*: "Pamiętam jej drobną figurę na tle nieba, gdy wisiała w mglistym deszczu, a także to, jak obcisła czarna jedwabna suknia podkreślała jej sylwetkę, gdy poruszała się w półobrotach raz w jedną, raz w drugą stronę. (...) Choć nakryli jej twarz kapturem, widziałem jak przez mokry od deszczu materiał przebijały rysy jej twarzy." Ten epizod tak zaintrygował pisarza, że Martha Brown doczekała się uwiecznienia w postaci słodkiej, niewinnej Tess d'Urberville. Jak wspomina wieloletnia przyjaciółka pisarza, Lady Hester Pinney "jego sympatia dla tej nieszczęśliwej kobiety była niezwykła".

Historia** jednakże nie kończy się na tym niezwykłym hołdzie - niedawno archeolodzy natrafili na pozostałości (w tym czaszkę) prawdopodobnie właśnie Marthy Brown; nieformalny cmentarz przywięzienny ma wkrótce zostać zamieniony na domy mieszkalne i centrum handlowe, a ludzkim szczątkom zostaną wyprawione godne pochówki.

Jak odebrałam powieść? To był mój reread po blisko dwudziestu latach. Pierwszego Hardy’ego przeczytałam będąc na pierwszym roku studiów, pamiętam dobrze, bo niemal zostałam wyrzucona z lekcji logiki za czytanie pod ławką (w liceum miałam zresztą bardzo podobne przeżycia 😉

Oczywiście obejrzałam ekranizację Polańskiego (milion lat temu) i miniserial z Gemmą Arterton (moim zdaniem doskonała Tess!). Chociaż nie było zaskoczenia nad treścią, złapałam się na pobożnym życzeniu, żeby “tym razem było inaczej”. Szkoda mi tej niezaradnej dziewczyny, tak nieobutej w brutalnym świecie, że szkodzącej sobie. Porażająca była mentalność ludzi, którzy we wzięciu siłą nie widzieli nic zdrożnego, a oprawca stawał się niemal właścicielem pokrzywdzonej. Wydaje mi się, że część mężczyzn mylnie brała kobiety za bóstwa, wyidealizowane i uprzedmiotowione. Jakiś czas temu oglądałam film o Effie Grey, gdzie wspaniale było pokazane takie zderzenie ideału z człowiekiem z krwi i kości. Widać sympatię Hardy’ego dla Tess. Oczywiście biorąc pod uwagę pierwowzór postaci nie mogło być mowy o happyendzie. Autor przeciwstawia się podwójnej moralności wiktoriańskiego społeczeństwa, chcąc obudzić świadomość w czytelnikach schyłku XIX. wieku.

Jest jeszcze jedno, co przyciąga mnie do prozy Thomasa Hardy’ego. Budowanie nastroju za pomocą świata przyrody i krajobrazu. To oraz opis życia i działań, które stanowią zapis zapomnianych zwyczajów. Hardy wkłada w usta wieśniaków anegdotki, które zasłyszał z pewnością mieszkając w Higher Bockhampton.

*Healey, T. - Zbrodnie w afekcie, Warszawa 1991

**http://www.theguardian.com/books/2016/feb/19/thomas-hardy-tess-of-the-durbervilles-bones-found-at-prison

stycznia 15, 2024 No Komentarze

Witam Was serdecznie w Nowym Roku!

Jeszcze pół roku temu wybrałabym 52 książki i pewnie przeczytała ze trzy, resztę pozostawiwszy na stosie wstydu. Ale tym razem będzie inaczej. Zeszły rok był poświęcony fantastyce, co wyszło mocno średnio. Jestem pod wrażeniem Sapkowskiego, Chakraborty... i to by było tyle. Gdzieś tam jeszcze przewinęło się kilka wdzięcznych tytułów (Pawilon małych ssaków, Psy Pana), które zostawiły po sobie dobre wspomnienia, ale zdecydowałam wrócić do czytania "prawdziwego".

Chcę, by czytanie przynosiło mi taką samą radość, jak kiedy w liceum wybierałam się do biblioteki poodkrywać nowych autorów — wybierałam wówczas w większości klasykę, ale i rzeczy nowsze z serii Salamandra. W klasyce zresztą jestem zakochana "od zawsze", więc to dla mnie środowisko naturalne. Zauważyłam również u siebie niejakie zwolnienie rytmu, uważniejsze czytanie, co niesie jeszcze większą przyjemność z lektury. Stąd ten odkładany latami Galsworthy. Będę kontynuowała czytanie 𝐒𝐚𝐠𝐢 𝐫𝐨𝐝𝐮 𝐅𝐨𝐫𝐬𝐲𝐭𝐞'ó𝐰, chociaż druk drobny i kartki wręcz beżowe; powoli, koło pięćdziesięciu stron przed snem, zupełnie jakbym "jadła słonia". Myślę, czy nie przeczytać wszystkich tych wspaniałych sag - Palliserów, Whiteoaków... Ale po kolei. Powiedzmy, saga rocznie ;)

Upatrzyłam sobie na ig kilka fajnych wyzwań:

U @czytamyzapasy będą to książki z tytułami na Y i F, u mnie będzie to 𝐅𝐚𝐫𝐚𝐨𝐧.

U @double.bookspresso w wyzwaniu #czytamnagrodzone będą kraje nordyckie, więc może sięgnę po 𝐆ö𝐬𝐭ę 𝐁𝐞𝐫𝐥𝐢𝐧𝐠 (ta akurat z biblioteki, podobnie jak Zamiatin), chociaż myślałam o Mice Waltarim (𝐄𝐠𝐢𝐩𝐜𝐣𝐚𝐧𝐢𝐧 𝐒𝐢𝐧𝐮𝐡𝐞), ale skubany chyba nie dostał żadnej nagrody.

Moje wyzwanie #czytamystulatki to 𝐌𝐲 Zamiatina, 𝐁𝐢𝐚ł𝐚 𝐦𝐚ł𝐩𝐚 (część Forsyte'ów), a także 𝐂𝐳𝐚𝐫𝐨𝐝𝐳𝐢𝐞𝐣𝐬𝐤𝐚 𝐆ó𝐫𝐚 i 𝐃𝐫𝐨𝐠𝐚 𝐝𝐨 𝐈𝐧𝐝𝐢𝐢.

W lutym z @magdeuke będę czytała 𝐈𝐥𝐢𝐚𝐝ę.

@przeczytalamksiazke i @pejzaze_ksiazkowe zapraszają do wspólnego czytania Zoli, więc na liście pojawił się 𝐆𝐞𝐫𝐦𝐢𝐧𝐚𝐥.

Chciałabym sięgnąć również po 𝐊𝐚𝐭𝐞𝐝𝐫ę 𝐍𝐌𝐏 𝐰 𝐏𝐚𝐫𝐲ż𝐮 Wiktora Hugo oraz 𝐆𝐞𝐫𝐬𝐡𝐰𝐢𝐧𝐚 Lucjana Kydryńskiego.

Poza tym są jeszcze świetne bingo:

#seriewydawniczebingo u @pejzarze_ksiazkowe

#czytamxixwiek u @victorian_fiveoclock (tutaj pasują 𝐒𝐳𝐚𝐟𝐢𝐫𝐨𝐰𝐞 𝐨𝐜𝐳𝐲 oraz 𝐓𝐞𝐬𝐬 Thomasa Hardy'ego)

#bibliotecznebingo u @nosek.w.ksiazkach

Jak widać, to ułamek tego, co mam na półkach (a pracując w bibliotece, można naprawdę poszaleć!). Wiadomo, coś wpadnie, wyjdą nowości, coś się znudzi i będzie się sięgało po inny gatunek. Ale myślę, ze pierwszy raz zrobiłam tak dobrze zaplanowaną i zdroworozsądkową listę. Myślę, że ten niewielki wycinek moich "półkowników" jest ułożony w sam raz, mierząc siły na zamiary. No i będę czytała to, co lubię najbardziej, czyli klasykę. Jeśli mi zbrzydnie, lub będę potrzebowała odmiany, zawsze mogę sięgnąć po dobre fantasy albo obiecujących debiutantów.

stycznia 04, 2024 No Komentarze

Właściwie to mam co podsumowywać, bo w tym roku rozwinęłam moje konto ig, założyłam tego bloga, a także znalazłam swój styl fotograficzny. Można powiedzieć, że odkryłam siebie na nowo.

Zawodowo osiągnęłam awans w postaci kierownictwa filii - kocham moją pracę i już zacieram łapki na eventy'24. Będzie bardziej ekologicznie i z pewnością podzielę się tym, co robię.

Czytelniczo, całkiem nieźle, zważywszy na to, że i pochłaniały mnie seriale i filmy, no i oczywiście mój zdecydowanie ukochany Dziki Gon. Przeczytałam 60 książek - a chyba z kolejne dziesięć zaczęłam i nie skończyłam. Zdecydowanie przeważała fantastyka. Robiłam reread Wiedźmina, pierwszy raz sięgnęłam po Trylogię Husycką, ale i odkrywałam nowych autorów, jak Chakraborty i jej trylogię Dewabadu. Pod koniec roku wróciłam do "statku matki", jakim dla mnie jest klasyka i zabrałam się za długo odkładanego Galsworthy'ego.

Nie liczę książek, które kupiłam, bo ogólnie kupujemy dużo książek. I to z różnych źródeł: w większości jednak z ulubionych księgarń kameralnych, ale dostaję również bony (szczególnie na urodziny), a także jeździmy na targi, a stare książki kupuję z antykwariatów niestacjonarnych.

Filmowo, chyba bez przełomu, chociaż leciałam z listy i oglądałam zaległe filmy, niektóre zaległe od wieku, jak Niebiańskie istoty. Mimo Oppenheimera, którego wiedzieliśmy w kinie, a także Maestro, którego oglądałam niedawno, najlepszymi obejrzanymi przeze mnie filmami były: Życie z Billem Nighy, Temple Grandin z Claire Danes, Belfast, Poufne lekcje perskiego oraz Hannah i jej siostry.

Chociaż niekiedy zdarzały się rzeczy nieprzyjemne, nieuniknione lub wynikające ze złej woli, jakoś zdołałam przetrwać, chociaż mam tendencje do chowania się w skorupie i kategorycznego odcinania się od tego, co mi wadzi. W nowy rok wchodzę ze świeżym spojrzeniem, zapałem przystającym do rzeczywistości i realnymi planami czytelniczymi.

grudnia 31, 2023 No Komentarze

Do końca roku niespełna dwa tygodnie. Chociaż nie chcę jeszcze robić podsumowań, w myśl zasady: nie chwal słonka przed zachodem dzionka, to jednak skłaniam się powoli do podsumowania rachunku na 2023 rok. Wiele rzeczy się udało, było trochę nerwów, ale i dużo pozytywów. Literacko ten rok był dla mnie bardzo fantastyczny, odkryłam wielu wspaniałych pisarzy i cudownych pisarek fantasy.

A pod koniec roku, niczym do domu, wróciłam do klasyki literatury pięknej. Ale ten rok był dla mnie przełomowy pod względem... ubrań. Odkryłam sukienki (dotychczas wszyscy kojarzyli mnie raczej ze spodniami) i to jakie! Lniane, bardzo retro i cottagecore. Czuje się w nich komfortowo, do tego podnoszą moją pewność siebie, wiem, że mam na sobie coś ładnego, unikatowego, przy tym dobrego dla środowiska.

Tę sukienkę zamówiłam w małej rodzinnej firmie Knock Knock Linen (model Victoria). Jest piękna i cudnie się nosi. Ostatnio było tak ciepło na dworze, że pozowałam bez swetra ;) À propos swetrów, chyba mam już pomysł na resztę alpaki ;)

To już moja kolejna sukienka z lnu. Odkrywam nowe sklepy, nowe firmy. Takie oryginalne ubrania są szyte przez niewielkie, nierzadko rodzinne firmy. Dużym plusem jest możliwość dopasowania ubrania do sylwetki. Oczywiście są i kieszenie. A całość jest doskonale wykończona.

Jak się czuję w takich ubraniach? Dobrze. Bardzo dobrze. Są niecodzienne i chyba wymaga odwagi, by iść w nich do pracy lub na zakupy, ale często właśnie zakładam te moje lniane piękności do pracy. Dobrze współgrają z kardiganem lub kamizelką i nie wymagają zbyt wielu ozdób, najwyżej solidnego paska.

Na sezon letni planuję ze dwie suknie z lżejszego lnu, może jakąś z muślinu lub perkalu, a jeśli dostanę, to i z indyjskiej bawełny. Chcę się również rozejrzeć za spodniami w kolorze navy blue, a z pewnością kupię dwie pasujące koszule. Jak widać, pracuję nad kapsułową szafą, pełną niepowtarzalnych, zrównoważonych ubrań, które posłużą mi lata. Chociaż noszę dżinsy i swetry, coraz częściej wybieram ubrania w stylu cottagecore i grandmacore.

grudnia 18, 2023 No Komentarze

Wydana w 1908 roku ciepła i pełna humoru opowieść o miłości dwojga młodych ludzi, zarazem ironiczne spojrzenie na rodzący się ruch turystyczny, który nastał na początku ubiegłego wieku. Modne wówczas stało się zwiedzanie kontynentu — koniecznie z przewodnikiem Baedekera w ręku - (Anglicy i Amerykanie zwiedzali pozostałości świata antycznego, Niemcy jeździli do wód, a Polacy mieli swoje nowo odkryte Zakopane) oraz wycieczki rowerowe. O turystach pisywał między innymi Henry James, jednak w żadnym z jego opowiadań nie ma tyle humoru i żywiołowości. W tym czasie również Jerome pisze swoich przezabawnych Trzech panów.

Fabuła przedstawia się następująco: początek XX wieku, Lucy Honeychurch wraz z ciotką podróżują po Florencji. Jak większość turystów tamtego okresu, zatrzymują się w pensjonacie, gdzie zawiązują znajomość z nieco ekscentrycznymi panami Emerson, ojcem i synem. Na skutek pewnego wypadku (sic!) Lucy i Georg Emerson zakochują się w sobie bez pamięci. Ale Lucy ma narzeczonego. Chociaż „dla czytelnika jest dość oczywiste, że Lucy kocha młodego Emersona”, sama przed sobą nie umie tego przyznać, z czego wynikną same kłopoty.

Lucy ma jednak aspiracje działać przeciw konwenansom i oczekiwaniom wobec kobiet epoki edwardiańskiej. Co prawda miały one większe prawa (choć Forster podkpiwa z sufrażystek) niż kobiety wiktoriańskie, to do wyboru miały małżeństwo i podporządkowanie mężowi (choć już mogło się mówić o małżeństwach z miłości), bądź zdziwaczenie w staropanieństwie.

Druga część opowieść przenosi nas do rodzinnej miejscowości panny Honeychurch. Towarzystwo pozostaje to samo, ale sceneria zmienia się na sielską an(g)ielską wieś z jej małymi przytulnymi cottages i popołudniowymi herbatkami. Tu ujawnia się kontrast między bezpretensjonalnym, ale skrytym romantykiem, George'em oraz „oficjalnym” narzeczonym Lucy - Cecilem, pozerem, malkontentem i snobem.

Subtelny angielski humor ocierający się gdzieniegdzie lekko o farsę, sensu stricto farsą nie będąc, klimatem przypomina shakespeare'owskie Wiele hałasu o nic.
Trudno uwierzyć, że książka ma ponad sto temu. Napisana jest specyficznym językiem wczesnego modernizmu (Virginia Woolf przyjaźniła się z autorem, zachęcając go do pisania), przez co nie każdy może przez nią przebrnąć. Ale jeśli tylko skusicie się podążać tropem romantycznej miłości i wartkich dialogów, na pewno będziecie zadowoleni z lektury (szczególnie emocjonujący jest rozdział XV Dramat domowy — gryzłam kołdrę z nerwów!)

Na pewno sięgnę po Podróż do Indii i inne książki tego autora. Mam ochotę również odświeżyć sobie filmy Jamesa Ivory'ego na podstawie prozy Forstera.
Polecam!

grudnia 14, 2023 No Komentarze

grudnia 13, 2023 No Komentarze

grudnia 12, 2023 No Komentarze